به گزارش پایگاه خبری سلام بازار،مجموعه ادیب آیین آثار تابلو های نقاشی نصرالله سروری گنجنیه هنری پیام آور موضوعات (فرهنگی، ادبی، تاریخی، اجتماعی، سیاسی، فلسفی) حقایق در تمامی زوایای افغانستان در گذر تاریخ معاصر به تصویرکشیده است. ادیب آیین به خاطر داشتن مجموعه ای از آثار هنری، فرهنگی و تاریخی افغانستان اشتهار یافته است. مجموعه وی مورد توجه بسیاری از موزه های مهم جهان بویژه کشور های منطقه خاورمیانه قرار گرفته است.
فریدالله ادیب آیین شاید شناخته شده ترین نقاش افغانستان باشد که او را بیشتر با آثار آبستره می‌شناسیم. او اکنون در شهر مشهد ایران زندگی میکند و کار میکند، ۵۵ سال دارد، اما هنوز فعال است. به‌تازگی بخش از مجموعه ادیب آیین تحت عنوان راه لاجورد در موزه بزرگ خراسان شهر مشهد بصورت امانت قرار دارد ؛ ۷۵ اثر انتزاعی ادیب آیین که همه را تا سالهای ۱۳۹۸ آفریده شده بودنه. این آثار در اندازه‌های گوناگون؛ از بوم‌های کوچک تا بوم‌هایی بسیار بزرگ در کنار برخی از آثار قدیمی‌تر و چند چیدمان هنرمند قرار گرفته است. ویژگی این نقاشی‌ها رنگ‌های بسیار شفاف و کمپوزیسیون‌های چندلایه‌ای است که با قلم‌مو، کاردک‌های بزرگ و ابزارهای دیگر به دست آمده است. پیشینه طولانی ادیب آیین در رنگ‌گذاری لایه‌لایه و بهره‌گرفتن از عامل تصادف و عنصر اتفاق این نقاشی‌ها را به آثاری چشمگیر با جزئیاتی بی‌انتها تبدیل کرده است. شاید نقطه آغاز این ادیب ایینکارهای فریدالله ادیب آیین در سال های اخیر بود؛ هنگامی که یک نقاشی انتزاعی از بزرگ انجام داده بود که با کارک های بزرگ و پاشش رنگ غلیظ کشیده شده بود. پس از آن در دوره‌ای نیز آثاری کاملا پسا مفهومی انجام داده است، اما از دهه ۹۰ هجری دیگر نقاشی‌هایش کاملا انتزاعی شد. در این تابلو‌ها گاهی اثری وهم‌آلود از چیزی فیگوراتیو دیده می‌شود که دیگر قابل تشخیص نیست.
تعریف آبستراکسیون یا انتزاع در کار ریشتر دقیقا «غیرفیگوراتیو» بودن است؛ یعنی چیزی کشیده شده است که دیگر معلوم نیست چیست. آثاری از دو دهه کار او را کنار هم قرار داده است و این ترکیب دوران‌های کاری نشان می‌دهد که ادیب آیین در آثارش به دنبال چه می‌گردد. در میان آثار نقاشی انتزاعی، او وجود دارد به عرض سه‌متر که پشت آن رنگ های گرم و سرد زده شده است و اثری قدیمی از اوست. کار دیگری هم وجود دارد که هشت تیغه کلفت شیشه است که با فاصله‌های چندسانتی‌متری از هم با زاویه‌هایی قرار گرفته‌اند که قسمت بالایشان به‌هم نزدیک‌تر است. هنگامی که بیننده به این اثر نزدیک می‌شود، تصویری نابسامان از خودش را از میان لایه‌های شیشه می‌بیند، درست مانند آثاری که ریشتر از تصاویر محو خاکستری می‌کشد. ریشتر درواقع در جست‌وجوی به‌نمایش‌درآوردن واقعیت در شکل‌ها و زوایای گوناگون است. می‌خواهد بگوید که تصویرها حتی در زندگی واقعی همیشه رنگی و شفاف نیستند و این خود بخشی از واقعیت است. او میل دارد که همه سطوح واقعیت را به دست دهد. در چیدمان آینه‌ها که اثری از دهه ٨٠ میلادی است، بیننده در مقابل آینه می‌ایستد و اثر را می‌بیند و هنگامی که کنار می‌رود دیگر چیزی برای دیدن وجود ندارد؛ یعنی اثر تا هنگامی زنده است که بیننده به آن می‌نگرد و پس از آن نیست می‌شود. ریشتر به ما نشان می‌دهد که واقعیت تا این اندازه تعریف‌ناپذیر است. در بخشی دیگر یک نقاشی قدیمی از ریشتر به نمایش درآمده است که یک در را در پنج زاویه‌ای که روی پاشنه چرخیده است نشان می‌دهد. این اثر که همواره در میان آثار ضعیف‌تر این هنرمند به‌شمار می‌آمد، با قرارگرفتن در کنار آثار بعدی او اهمیت خود را نشان می‌دهد. طرح‌هایی که ریشتر برای این نقاشی زده است نشان می‌دهند که او چه اندازه این در و دستگیره آن را مطالعه کرده و می‌خواسته این را نشان دهد که واقعیت این دستگیره در تغییر زاویه پرسپکتیو چگونه دگرگون می‌شود. درواقع واقعیت دستگیره آن است که ما می‌بینیم و با تغییر نگاه ما به چیزی دیگر تبدیل می‌شود. این درست همان چیزی است که ادیب آیین در تمام زندگی در جست‌وجوی آن بوده. در بخش دیگری از نمایش، آثار های مختلف ردیف شده‌اند که ادیب آیین از چند مفهوم از جمله افیون ، اناب ، راگا مالا، چاله ها کشیده است. این چیدمان پرتره که در بی‌ینال ونیز در نظام جنگ افغانستان ارائه شده است، افرادی را نشان می‌دهد که همگی به دنبال خشخاش هستند. که می‌توان از آنها تفسیری ایدئولوژیک به دست داد. شاید بتوان ادیب آیین را یکی از کمیاب‌ترین نقاش‌های معاصر مفهومی افغانستان دانست که در بند ایدئولوژی گرفتار نیامده است.
فریدالله ادیب آیین از نقاشی‌های رئالیستی گذشته‌اش تا آثاری وهم‌آلود از چیزهایی متغیر در تصاویری ثابت در گذر چهار دهه نقاشی معاصر را به پیش رانده است و ما را به سفری از فیگور تا انتزاع برده و در گردبادی از اندیشه‌های ژرف تا مفاهیمی پیش پا افتاده چرخانده است.
نویسنده: یونس رسام
